در خصوص رویکرد ترجمان دانش و کاربردی کردن نتایج حاصل از تحقیقات، در حاشیه دومین گفتمان علوم بهداشتی دانشکده بهداشت و ایمنی با عنوان "درس آموخته‌های سازمان‌های امدادی و بشردوستانه ایران در زلزله ترکیه" که توسط دپارتمان سلامت در بلایا و فوریت‌ها روز چهارشنبه 20 اردیبهشت ماه برگزار شد، اخبار نتایج پژوهشی برخی از طرح های تحقیقاتی خاتمه یافته در سال 1401 مطرح و یافته های کلیدی آنها متناسب با نیاز ذینفعان اطلاع رسانی گردید:

طرح تحقیقاتی « طراحی مدل پیش بینی کننده نئوپلازی کولورکتال براساس یافته های بالینی و آزمایشگاهی در بیماران کاندیدای کولونسکوپی» با کد پژوهان 24523

مجری و همکاران: دکتر سیدسعید هاشمی نظری، حدیث قجری

«دو استراتژی مهم برای کاهش اثرات مرتبط با این بیماری شامل انجام غربالگری و ارتقای تشخیص در بیماران علامت دار است»

در توضیح مطلب این خبر: مطالعه حاضر با هدف طراحی یک مدل پیش بینی کننده برای سرطان کولورکتال انجام شده است. یافته های مطالعه دال بر مهم­ترین عامل پیش ‏آگهی در سرطان کولورکتال، مرحله بیماری در زمان تشخیص و موثرترین راه برای بهبود وضعیت بیماری در زمان تشخیص اولیه می باشد. در نتیجه گیری این پژوهش دو راهکار مهم برای بهبود پیش آگهی سرطان کولورکتال انجام غربالگری و ارتقای تشخیص در بیماران علامت دار توصیه شده است. استفاده از مدل‏های آماری می‏تواند به تشخیص و یا غربالگری در افراد با خطر بالای تشخیص داده نشده یک پیامد خاص کمک کند، که در نتیجه ‏ی آن توانایی جلوگیری از پیشرفت بیماری با انجام زودهنگام مداخلات اولیه بهبود می یابد. نتایج حاصل از مدل سازی لجستیک براساس روش stepwise AIC 8 متغیر به عنوان عوامل خطر و یا محافظت کننده برای پیش بینی نئوپلازی کولورکتال شناسایی شدند. این متغیرها شامل: سن، جنسیت، سابقه اسهال آبکی در طول 6 ماه گذشته، سابقه ملنا در طول 6 ماه گذشته، شاخص توده بدنی، مصرف داروهای افسردگی، مصرف داروهای ضدالتهاب و درد شکمی می باشند. همچنین نقطه برش در مطالعه حاضر براساس به حداکثر رساندن دو شاخص حساسیت و ویژگی برابر با 0.27 و در این نقطه مقادیر حساسیت و ویژگی به ترتیب برابر با 66% و 62% بدست آمد. 1- با توجه به اینکه مطالعه حاضر یک مطالعه مقطعی بوده است، توصیه می شود به طراحی مطالعات آینده نگر برای بررسی دقیق تر عوامل تاثیرگذار در پیش‏ بینی مبتلایان به نئوپلازی کولورکتال که در نهایت بتواند با افزایش و بهبود شاخص های تشخیصی (حساسیت و ویژگی) بیماران را زودتر تشخیص داده و از بروز بیماری جلوگیری کرد. 2- در مطالعه حاضر نقش فاکتورهای ژنتیک در تشخیص زودرس بیماری مورد بررسی قرار نگرفته است. بنابراین بررسی نقش عوامل ژنتیک با توجه به ساختار متنوع جمیعت کشور ایران در پیش‏ بینی مبتلایان به نئوپلازی کولورکتال. 3- از مهمترین مراحل مدل سازی های آماری محاسبه ارزش افزوده مدل نسبت به سایر روش های موجود می باشد. با توجه به عدم دسترسی به اطلاعات تست های تشخیصی بیماران در این مطالعه لازم است مطالعات تشخیصی که بتوان ارزش افزوده مدل‏های موجود را در استراتژی غربالگری که در حال حاضر در کشور ایران تست فیت می باشد، ارزیابی کرد. 4- در مدل سازی های آماری بررسی اعتبار درونی و اعتبارسازی بیرونی مدل از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اعتبارسازی بیرونی نشان دهنده آن است که مدل موجود در جمعیت های دیگر کارآیی لازم را دارد و یا خیر. در واقع قابلیت تعمیم دهی مدل را بررسی می کند. در مطالعه حاضر امکان بررسی اعتبار بیرونی مدل وجود نداشت. لازم است مطالعه فوق در مراکز تحقیقاتی و یا شهرهای دیگر مورد بررسی قرار گیرد.